Koşullu Salıverme Nedir? Suç Türlerine Göre İnfaz Oranları Nelerdir?

Koşullu salıverme, hükümlülerin ceza sürelerinin belirli bir kısmını cezaevinde geçirdikten sonra, iyi hâl göstermeleri durumunda ceza infaz kurumundan tahliye edilmelerini sağlayan bir infaz hukuku uygulamasıdır. Ancak, bu uygulama her suç türü için aynı oranlarda geçerli değildir. Suçun niteliğine göre infaz oranları değişiklik göstermektedir. Bu nedenle, Tarsus'ta bir avukatın rehberliği, sürecin doğru anlaşılması ve yürütülmesi açısından önemlidir.

Genel Koşullu Salıverme Oranı

14 Nisan 2020 tarihli 7242 sayılı Kanun ile birlikte, genel olarak koşullu salıverme için infaz oranı 1/2 olarak belirlenmiştir. Yani, hükümlü cezasının yarısını cezaevinde geçirdikten sonra, iyi hâl göstermesi durumunda koşullu salıvermeden yararlanabilir.

Suç Türlerine Göre Koşullu Salıverme Oranları

Her suç için infaz oranı aynı değildir. Bazı suçlarda daha yüksek infaz oranları uygulanmaktadır:

Suç Türü	Koşullu Salıverme Oranı	Cezaevinde Geçirilmesi Gereken Süre
Genel suçlar (istisna kapsamına girmeyen)	1/2	Ceza süresinin %50’si
Kasten öldürme (TCK 81, 82, 83)	2/3	Ceza süresinin %66,6’sı
Ağırlaştırılmış yaralama (TCK 87/2-d)	2/3	Ceza süresinin %66,6’sı
İşkence ve eziyet (TCK 94, 95, 96)	2/3	Ceza süresinin %66,6’sı
Cinsel saldırı (TCK 102/1)	2/3	Ceza süresinin %66,6’sı
Cinsel saldırı (TCK 102/2 - nitelikli hâl)	3/4	Ceza süresinin %75’i
Çocukların cinsel istismarı (TCK 103)	3/4	Ceza süresinin %75’i
Reşit olmayanla cinsel ilişki (TCK 104/2-3)	3/4	Ceza süresinin %75’i
Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti (TCK 188)(Suç tarihi 28/06/2014’den sonra)	3/4	Ceza süresinin %75’i
Örgütlü suçlar / suç örgütü kurma ve yönetme (TCK 220)	2/3	Ceza süresinin %66,6’sı
Devletin güvenliğine karşı suçlar (TCK 302-339 arası)	2/3 veya 3/4	Suçun niteliğine göre değişir
Terörle Mücadele Kanunu kapsamındaki suçlar	3/4	Ceza süresinin %75’i
Müebbet hapis cezası	-	24 yıl
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası	-	30 yıl

Not: Tablodaki oranlar, 14 Nisan 2020 tarihli 7242 sayılı kanun değişikliği sonrası geçerli hale gelmiştir. Koşullu salıverme uygulanabilmesi için iyi hâl gösterilmesi ve bazı durumlarda denetimli serbestlik süresinin geçirilmiş olması gerekir. Tekerrür, disiplin cezaları ve infaz düzenlemeleri bu oranları etkileyebilir.

Koşullu Salıverilmenin Geri Alınması Nedir?

Koşullu salıverme, hükümlünün ceza süresinin kanunda belirlenen oranını ceza infaz kurumunda iyi hâlli olarak geçirmesi hâlinde, kalan cezasının dışarıda denetim altında infaz edilmesine imkân tanıyan bir uygulamadır. Ancak bu durum kesin tahliye anlamına gelmez. Hükümlü belirli koşullara bağlı olarak serbest bırakılır ve bu şartların ihlali hâlinde, koşullu salıverilme geri alınabilir.

Koşullu salıverilmenin geri alınmasına ilişkin hükümler, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 107. maddesinde düzenlenmiştir.

1. Yeni bir kasıtlı suç işlenmesi hâlinde

• Hükümlü, koşullu salıverildikten sonra denetim süresi içinde kasıtlı bir suçtan hapis cezası alırsa, mahkeme koşullu salıverilme kararını geri alabilir.

• Bu durumda kişi, koşullu salıverme ile tahliye edildiği tarihten itibaren kalan cezasını yeniden cezaevinde infaz eder.

  
  

2. Denetimli serbestlik kurallarına aykırı davranış

• Denetimli serbestlik tedbiri altında yüklenen yükümlülüklerin, kasıtlı olarak ve uyarıya rağmen ihlali hâlinde, denetimli serbestlik iptal edilir.

• Bu durumda hükümlü kalan cezasını kapalı veya açık ceza infaz kurumunda tamamlar.

• Bu doğrudan koşullu salıvermenin geri alınması değil, denetimli serbestliğin kaldırılmasıdır; ancak pratikte aynı sonucu doğurabilir.

  
  

Tarsus’ta Koşullu Salıverilme Sürecinde Avukatın Önemi

Koşullu salıverilmenin geri alınması, hem özgürlük hakkını hem de bireyin toplum içindeki durumunu doğrudan etkiler. Tarsus’ta deneyimli bir avukat, aşağıdaki konularda profesyonel destek sunar:

• Denetim süresi yükümlülüklerinin takibi

• Yeni suç isnadı durumunda savunma stratejisi

• Koşullu salıvermenin geri alınmasına karşı itiraz süreçlerinin yürütülmesi

• Ceza infaz rejimi ile ilgili taleplerin takibi

Özellikle itiraz, denetim süresi ihlalleri veya yeniden ceza alınması gibi durumlarda profesyonel hukuki danışmanlık hayati öneme sahiptir.