DOLANDIRICILIK SUÇU TCK.157-158

Dolandırıcılık Suçu Nedir?

Dolandırıcılık suçu Türk Ceza Kanunumuzun 157-158.maddelerinde düzenlenmiştir. İlgili maddeye göre kısaca tanım yapacak olursak ‘’Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişi’’ olarak tanımlayabiliriz.

Dolandırıcılık Suçunun Cezası Nedir?

Dolandırıcılık suçunun basit halinin cezası bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasıdır. Ancak suçun kanunda düzenlenmiş nitelikli hallerinde verilecek cezalar artırılmaktadır.

Dolandırıcık Suçunun Nitelikli Halleri Nelerdir?

Türk Ceza Kanunu md. 158’e göre dolandırıcılık suçunun nitelikli halleri:

Madde 158- (1) Dolandırıcılık suçunun;

a) Dinî inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle,

b) Kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum veya zor şartlardan yararlanmak suretiyle,

c) Kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanmak suretiyle,

d) Kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, siyasi parti, vakıf veya

dernek tüzel kişiliklerinin araç olarak kullanılması suretiyle,

e) Kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak,

f) Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle,

g) Basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle,

h) Tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari

faaliyetleri sırasında; kooperatif yöneticilerinin kooperatifin faaliyeti kapsamında,

i) Serbest meslek sahibi kişiler tarafından, mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan

güvenin kötüye kullanılması suretiyle,

j) Banka veya diğer kredi kurumlarınca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin

açılmasını sağlamak maksadıyla,

k) Sigorta bedelini almak maksadıyla,

l) (Ek: 24/11/2016-6763/14 md.) Kişinin, kendisini kamu görevlisi veya banka,

sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtması veya bu kurum ve kuruluşlarla

ilişkili olduğunu söylemesi suretiyle,

İşlenmesi halinde, üç yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına

hükmolunur. (Ek cümle: 29/6/2005 – 5377/19 md.; Değişik: 3/4/2013-6456/40 md.)

Ancak, (e), (f), (j), (k) ve (l) bentlerinde sayılan hâllerde hapis cezasının alt sınırı dört yıldan, adli para cezasının miktarı suçtan elde edilen menfaatin iki katından az olamaz.

(2) Kamu görevlileriyle ilişkisinin olduğundan, onlar nezdinde hatırı sayıldığından

bahisle ve belli bir işin gördürüleceği vaadiyle aldatarak, başkasından menfaat temin eden

kişi, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.

(3) (Ek fıkra: 24/11/2016-6763/14 md.) Bu madde ile 157 nci maddede yer alan

suçların, üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı

oranında; suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde

verilecek ceza bir kat artırılır.

Banka/Kredi Kartımı 3.Bir Şahsa Vermiştim, İlgili Suçu İşlemiş Ne Yapmalıyım?

Günümüzde en sık karşılaşılan sorunlardan bir tanesi de banka veya kredi kartını 3.kişilere vererek bir anda kendisini ağır ceza mahkemesinde sanık olarak bulan vatandaşlarımızdır. Bilinçli veyahut bilinçsizce yapılan bu davranış neticesinde kişiler hiç ummadıkları sıkıntılarla karşılaşmaktadır. Bu tarz durumlarda alanında uzman bir avukatla çalışarak hukuki destek almak son derece mühimdir. Bugün uygulamada zaten suçun karşımıza çıkan en sık işleniş biçimi TCK 158.maddenin f fıkrası uyarınca bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenmiş halidir.

TCK 159. Uyarınca Suçun Daha Az Cezayı Gerektiren Hali

Dolandırıcılığın, bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla işlenmesi halinde, şikayet üzerine, altı aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.

Dolandırılan Kişi Parasını Geri Alabilir mi?

Dolandırıcılık suçunun müştekisi olan kişiler 6 ay içinde Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunabilir ayrıca kaybettiklerini iddia ettikleri paranın ya da eşyanın telafisi amacıyla hukuk mahkemelerinde dava açma hakkına sahiptir.

Dolandırıcılık Suçunda Etkin Pişmanlık Hükümleri Uygulanır Mı?

Dolandırıcılık suçunda etkin pişmanlık hükümleri uygulanmaktadır. Bu durum hem sanığın lehine hem de mağdurun lehine sonuçlar doğurmaktadır. Şöyle ki etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanmak isteyen sanık, mağdurun zararını gidermelidir. Sanığa uygulanacak ceza indiriminde ise etkin pişmanlıktan hangi aşamada yararlandığı önem arz etmektedir. Örneğin soruşturma aşamasında yararlanılan etkin pişmanlık ile şüpheli/sanık 2/3 indirime kadar fayda sağlayabilirken kovuşturma aşamasında bu oran 1/2’ye düşmektedir. Kısacası etkin pişmanlık hükümlerinden  faydalanmak isteyen şüpheli veya sanığın bu kurumdan ne kadar erken yararlanırsa o kadar cezai indirim sağlayabilecektir.

AVUKAT

SALİM SAYICI